Packaging and Packaging Waste Regulation (PPWR)

Wat houdt de wet in?

Het doel van de PPWR is om te komen tot een circulaire economie van verpakkingen, een goed werkende interne markt voor verpakkingen en de klimaatdoelen (klimaatneutraliteit in 2050) van Parijs te halen. Alle soorten verpakkingen moeten voldoen aan de nieuwe eisen. Zo bevat de wet regels voor minder lucht in verpakkingen, kleinere verpakkingen en herbruikbare verpakkingsontwerpen. De PPWR is op 11 februari 2025 in werking getreden en zal algemeen van toepassing zijn 18 maanden na deze datum, dus 12 augustus 2026. Sommige punten worden op een later moment vastgesteld.

Welke artikelen zijn belangrijk? 

Hieronder staan de belangrijkste punten uit de PPWR, gecategoriseerd naar thema:

Minimalisering verpakking

• Er mogen geen verpakkingen op de markt worden gebracht met dubbele wanden, valse bodems en onnodige lagen. En ruimte die is gevuld met vulmaterialen, zoals papiersnippers, luchtkussens, noppenfolie, spons- of schuimrubberen opvulling, houtwol, polystyreen of stukjes piepschuim, wordt als lege ruimte beschouwd. In 2028 worden de geharmoniseerde standaarden gepubliceerd.
• Maximale hoeveelheid lucht in verpakkingen: vanaf 2030 is maximaal 50% lege ruimte toegestaan voor gegroepeerde verpakkingen, transportverpakkingen en B2C e-commerceverpakkingen. De methode om lege ruimte te berekenen wordt uiterlijk 12 februari 2028 vastgesteld.
• Bovenstaande verplichtingen gelden niet voor herbruikbare verpakkingen en voor verkoopverpakkingen die gebruikt worden als verzendverpakking.

Recycling en design voor recycling

• Verpakkingen moeten vanaf 2030 100% recyclebaar zijn en ontworpen zijn volgens de ontwerpcriteria voor recycling. In 2035 dienen recyclebare verpakkingen op schaal recyclebaar te zijn: effectief inzamelen, sorteren en recyclen.
• De recycleerbaarheid van verpakkingen zal worden uitgedrukt in recycleerbaarheidsklassen A, B of C (Tabel 3 van Bijlage II), en vanaf 1 januari 2030 zal enkel verpakking met een recycleerbaarheidsklasse A, B of C op de markt worden toegelaten. Vanaf 2038 zal enkel verpakking met klasse A of B nog toegelaten zijn.
• De financiële bijdragen die producenten betalen om te voldoen aan hun verplichtingen op grond van de uitgebreide producentenverantwoordelijkheid kunnen worden gedifferentieerd op basis van het percentage gerecycleerde inhoud dat in de verpakking is gebruikt.

Labelling en symbolen

• Het gebruik van een geharmoniseerd etiket, met daarop de materiaalsamenstelling, wordt vanaf 2028 verplicht (met uitzondering van herbruikbare verpakkingen). Het etiket is gebaseerd op pictogrammen en is eenvoudig te begrijpen. Deze labels mogen worden aangevuld met QR-codes, met informatie over de bestemming van elk afzonderlijk onderdeel van de verpakking om het sorteren door de consument te vergemakkelijken.
• Er komen universele etiketten voor herbruikbare en navulbare verpakkingen, om gebruikers te informeren dat de verpakking herbruikbaar is. Dit gaat in vanaf 2029.
• In 2026 zal de vormgeving van het geharmoniseerde etiket worden vastgesteld via een uitvoeringshandeling.

Herbruikbare verpakkingen

• Non-food verpakkingen verzonden via e-commerce, voor transport en levering moeten in 2030 minimaal voor 40% uit herbruikbare verpakkingen bestaan, in 2040 voor 70%. Verplichtingen zijn niet van toepassing op kartonnen verpakkingen.
• Gebundelde herbruikbare verpakkingen moeten in 2030 minimaal voor 10% uit herbruikbare verzamelverpakkingen bestaan, bedoeld een bepaald aantal producten samen te voegen tot een voorraad- of inventariseenheid. In 2040 gaat het om minimaal 25%. Ook hier zijn kartonnen verpakkingen uitgesloten.
• Verpakkingen voor alcoholhoudende en alcoholvrije dranken moeten in 2030 uit minimaal 10% herbruikbare verkoopverpakkingen bestaan. In 2040 gaat het om minimaal 40%.
• Definitie herbruikbaar: Uiterlijk in 2027 stelt de Commissie een gedelegeerde handeling vast om deze verordening aan te vullen door vaststelling van een minimumaantal omlopen voor herbruikbare verpakkingen.

UPV-verplichtingen in Nederland

Vanaf 2027 wordt het doen van aangifte verplicht voor iedereen die onder de definitie van “producent” valt – een definitie die vermoedelijk grotendeels overeenkomt met de huidige definitie van producent/importeur in Nederland. De verpakkingenadministratie zal worden onderverdeeld in 22 verschillende verpakkingssoorten, plus eventuele SUP-verpakkingen, waarbij per soort het gewicht moet worden opgegeven, uitgesplitst naar materiaal. Voor kleinere bedrijven die jaarlijks minder dan 10.000 kg aan verpakkingen op de markt brengen, geldt een vereenvoudigde verplichting: zij hoeven geen aangifte te doen per verpakkingscategorie, maar volstaan met een overzicht van het totale gewicht aan gebruikte materialen.

De verlaging van de drempel van 50.000 kg naar 10.000 kg per jaar zal een aanzienlijke impact hebben op veel mkb-bedrijven binnen onze achterban. Deze bedrijven vallen straks wél onder de rapportageverplichting en zullen hun administratie daarop moeten inrichten.

Conformiteit

Producenten en importeurs moeten aantonen dat hun verpakkingen voldoen aan alle regels van de PPWR met een conformiteitsverklaring.

Op basis van een conformiteitsbeoordeling beoordeelt de “fabrikant” of de verpakking in overeenstemming is met de regels, en stelt vervolgens een conformiteitsverklaring op. Deze verklaring, inclusief een overzicht van de in de verpakking aanwezige materialen (incl. gewicht), moet beschikbaar zijn voor de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT), voor het geval zij deze informatie opvragen. Leveranciers zijn verplicht deze informatie te verstrekken.
Distributeurs en detailhandelaars zijn verplicht te controleren of de verpakking die zij importeren of aankopen, vergezeld gaat van een conformiteitsverklaring.
De regels voor conformiteitsbeoordeling zijn te vinden in Bijlage VII van de PPWR en bevatten onder andere:

• Beschrijving van de verpakking en het beoogde gebruik
• Ontwerptekeningen
• Gebruikte materialen (inclusief gewicht)
• Gebruikte normen (indien van toepassing)
• Beschrijving van hoe is voldaan aan de vereisten in Artikelen 6 (recycleerbaarheid), 10 (minimalisatie) en 11 (herbruikbaarheid)

Wat vindt Thuiswinkel.org?

Voor de e-commercesector is de vormgeving van de doelstellingen in een verordening essentieel, om zo een gelijk speelveld in Europa te creëren. E-commercebedrijven zijn vaak in meerdere landen actief en moeten voldoen aan verschillende nationale wet- en regelgeving. Dit levert regeldruk, hogere kosten en onduidelijke doelstellingen op. En dat terwijl het doel van de Europese Green Deal heel duidelijk is: klimaatneutraal zijn in 2050. Harmonisatie van de regels verkleint de regeldruk voor bedrijven, geeft duidelijke richting en helpt dit doel te verwezenlijken. Wij zijn dan ook positief over de herziening, mits de genoemde criteria en verplichtingen praktisch uitvoerbaar blijken en er ruimte blijft voor innovatie. Lees meer over de positie van Thuiswinkel.org in onze position paper. 

Ga terug naar de wetgevingsagenda