Aankomende wetgeving internationaal MVO

Bedrijven moeten zich opmaken voor wetgeving die hen verantwoordelijk maakt maatschappelijke problemen in de keten te identificeren én aan te pakken. Op dit moment wordt er aan verschillende wetten gewerkt, zowel op nationaal als Europees niveau.

Hoe de wet er uiteindelijk uit gaat zien, en wat de precieze ingangsdatum zal zijn, is nog niet bekend. Wel is de strekking duidelijk: verantwoordelijkheid nemen voor MVO-risico’s in de keten – denk aan het risico op milieu- en mensenrechtenschendingen – is in de nabije toekomst niet meer vrijblijvend. Hier lees je aan welke wetten wordt gewerkt en hoe deze effect kunnen hebben op jouw onderneming.

IMVO-wetgeving in Nederland

In Nederland werd al in 2019 de Wet Zorgplicht Kinderarbeid door de Eerste Kamer aangenomen. Maar met het oog op aanstaande Europese wetgeving voor internationaal maatschappelijk verantwoord ondernemen (IMVO), werd deze wet maar niet uitgewerkt. Toen begin december 2021 duidelijk werd dat deze Europese wetgeving voor onbepaalde tijd werd uitgesteld, kondigde minister De Bruijn aan dit niet langer af te wachten en de invoering van een Nederlandse wet voor verantwoord en duurzaam ondernemen te gaan voorbereiden. Ook in het coalitieakkoord van het kabinet Rutte IV is vastgelegd dat Nederland nationale IMVO-wetgeving gaat invoeren.

Hoe deze wetgeving er precies uit gaat zien is nog niet duidelijk, maar er ligt al een wetsvoorstel.

IMVO-wetgeving in Europa

Inmiddels is duidelijk geworden dat de Europese Commissie alsnog op korte termijn een voorstel voor Europese IMVO-wetgeving (“Directive on Sustainable Corporate Governance”) zal presenteren. De wetgeving zal zich op alle IMVO-risico’s in de handelsketen van bedrijven richten. Duidelijk is dat de Nederlandse regering deze wetgeving wil bevorderen. Het ministerie van Buitenlandse Zaken heeft bovendien op papier gezet waar zij op inzetten qua reikwijdte, eisen, handhaving en toezicht.

Wat betekent de wetgeving voor jou?

Hoe beide wetten er precies uit gaan zien en voor wie deze zullen gelden is dus nog niet precies duidelijk. Wel ligt het in de lijn der verwachting dat zowel de Europese als de Nederlandse wetgeving waarschijnlijk gelden voor bedrijven van meer dan 250 medewerkers en middelgrote bedrijven die actief zijn in hoog-risicosectoren, waaronder de detailhandel.

Daarnaast zal de wetgeving gebaseerd zijn op het Due Diligence proces zoals beschreven in de internationaal erkende OESO-richtlijnen voor Multinationale Ondernemingen en de VN Principes voor Bedrijfsleven en Mensenrechten. Het gaat hier om een doorlopend proces dat bedrijven helpt hun risico’s op het gebied van mensenrechten, arbeidsrechten en milieu in kaart te brengen, en vervolgens te stoppen, te voorkomen of te beperken.

Dit betekent dat de eerste stap voor bedrijven zal zijn: het inzichtelijk maken van hun keten. Bedrijven zullen moeten uitzoeken waar producten vandaan komen en door wie de producten gemaakt worden. Door het inzichtelijk maken van de keten, kun je MVO-risico’s opsporen en actie ondernemen om die risico’s te beheersen. Daarnaast zal er ook gerapporteerd moeten worden over de manier waarop je daadwerkelijke of potentiële negatieve gevolgen hebt geïdentificeerd en aangepakt.

Bereid je voor

De wetgeving is er misschien nog niet, maar je kunt wel  alvast een aantal stappen zetten om in alle gevallen goed voorbereid te zijn. Begin met het inzichtelijk maken van je keten en doe de MVO risico-checker om te kijken waar er voor jouw bedrijf risico’s zijn. Liggen die risico’s op het gebied van arbeidsomstandigheden in de keten, bijvoorbeeld bij het schenden van mensenrechten of kinderarbeid? Dit actieplan helpt je vervolgens verder.