Het recht op reparatie: Naar een duurzaam en (op termijn) winstgevend businessmodel
Bijgewerkt op: 4 februari 2025

In de huidige consumptiemaatschappij wordt het vaak makkelijker geacht om een nieuw product te kopen dan om een kapot product te repareren. Met de invoering van het Europese recht op reparatie, dat naar verwachting in 2026 in Nederland van kracht wordt, komt hier verandering in. Deze wetgeving stuurt niet alleen op reparaties, maar moet ze ook aantrekkelijk en economisch haalbaar maken. Dit recht op reparatie, dat deel uitmaakt van de Europese Green Deal en het Circulaire Economie Actieplan, streeft naar het bevorderen van duurzame consumptie door de levenscyclus van producten te verlengen.
Doel van het recht op reparatie
Het wetsvoorstel richt zich in eerste instantie op huishoudelijke apparaten, elektronica en lichtbronnen, en mogelijk later ook op textiel, smartphones en laptops. Consumenten zullen het recht hebben op kosteloze reparaties binnen de garantieperiode, toegang tot reserveonderdelen en reparatie-instructies na de garantie, en de mogelijkheid tot zelf repareren. Dit moet leiden tot minder afval, lagere kosten voor consumenten, en een stimulans voor de reparatiesector.
Uitdagingen en kansen voor een circulair businessmodel
Het ontwikkelen van een duurzaam en winstgevend businessmodel rondom reparaties vraagt om een geïntegreerde aanpak. De expertgroep 'Circulair Shoppen in 2030' heeft het concept van een "vliegwiel" geïntroduceerd, waarbij logistiek, prijsstrategieën en consumentengedrag elkaar versterken om reparatie te stimuleren.
- Logistiek en onderdelen: Het recht op reparatie creëert nieuwe stromen van producten en onderdelen die moeten worden beheerd, wat aanzienlijke logistieke uitdagingen én kansen biedt. Bedrijven zoals Decathlon hebben al stappen gezet door online 20.000 onderdelen beschikbaar te stellen. Echter, de opslag en het beheer van onderdelen blijven kostbaar. Standaardisatie en samenwerking tussen bedrijven kunnen helpen om een efficiënte reparatieservice te bieden. Daarnaast kunnen digitale productpaspoorten en AI-tools zoals chatbots, die bijvoorbeeld door Witgoed Brigade worden ingezet, het reparatieproces efficiënter maken.
- Beprijzing en investeringen: Een van de grootste uitdagingen is het kostenaspect van reparaties, die vaak duurder zijn dan vervanging. Bedrijven moeten investeren in volume en langetermijnstrategieën om reparaties economisch rendabel te maken. Dit kan bijvoorbeeld door gebruik te maken van technologische tools zoals fotoherkenning om defecten snel vast te stellen, zoals Bleckmann doet. Ook het ontwikkelen van een reparatienetwerk kan kosten spreiden en schaalvoordelen opleveren. Tweedehandskwaliteit is een ander belangrijk punt, waarbij consumenten soms twijfelen aan de waarde van gerepareerde producten. Decathlon biedt een goed voorbeeld door gerepareerde artikelen als ‘Second Life’-producten aan te bieden met garantie.
- Consumentengedrag en bewustwording: Het succes van reparaties als businessmodel hangt af van de bereidheid van consumenten om hun gedrag aan te passen. Momenteel wordt reparatie vaak gezien als een laatste redmiddel, terwijl vervanging de norm blijft. Er is behoefte aan campagnes die consumenten bewust maken van de voordelen van reparatie ten opzichte van vervanging. Het toegankelijk maken van reparaties, bijvoorbeeld door preventief onderhoud te promoten zoals Decathlon en Bever doen, kan bijdragen aan een cultuurverandering. Transparantie over kosten en hersteltijden is hierbij essentieel, evenals het versterken van de emotionele waarde van producten door klanten actief te betrekken bij het reparatieproces.
Conclusie: De weg naar een circulaire toekomst
Het recht op reparatie biedt bedrijven de kans om hun milieu-impact te verminderen en tegelijkertijd nieuwe, winstgevende businessmodellen te ontwikkelen. Het succes hiervan ligt in het slim omgaan met logistiek, het aanpassen van prijsmodellen en het overtuigen van consumenten om hun gedrag te veranderen. Bedrijven die hierin investeren, kunnen niet alleen bijdragen aan een duurzamere toekomst, maar ook een hechtere band opbouwen met hun klanten, wat resulteert in hogere loyaliteit en klanttevredenheid.
De expertgroep 'Circulair Shoppen in 2030' blijft werken aan oplossingen voor de uitdagingen rondom het recht op reparatie en roept bedrijven op om deel te nemen aan deze transitie naar een circulaire economie.
Onderwerpen
Deel dit kennisartikel
Recente artikelen over dit onderwerp
-
Het bereiken van ‘AI-geletterdheid’ binnen jouw organisatie
Gepubliceerd op 3 april 2025KennisartikelAI wordt steeds vaker ingezet binnen organisaties, maar zonder de juiste kennis kan dit risico’s met zich meebrengen. AI-geletterdheid betekent dat medewerkers begrijpen hoe AI werkt, welke impact het heeft en hoe ze het verantwoord kunnen gebruiken. Dit gaat niet alleen over technologie, maar ook over ethische en juridische vraagstukken. In dit artikel van onze business partner ICTRecht lees je hoe je AI-geletterdheid binnen jouw organisatie vergroot en waarom dit essentieel is voor een toekomstbestendige bedrijfsvoering.
-
Wettelijke eisen voor elektronica, lampen en batterijen in België en Duitsland
Gepubliceerd op 12 maart 2025KennisartikelIn dit artikel lees je voor de onderstaande landen hoe je aan de wetgeving voor elektr(on)ische apparaten, lampen en batterijen kunt voldoen.
-
Productveiligheid: GPSR - webinar Europese Commissie
Gepubliceerd op 12 maart 2025De Europese Commissie heeft op 30 januari 2025 een online webinar gegeven over de GPSR. In dit artikel bespreken we een aantal highlights.
-
Omnibus: vereenvoudiging CSRD voorgesteld door Europese Commissie
Gepubliceerd op 11 maart 2025KennisartikelDe EU vereenvoudigt CSRD, CSDDD en de EU Taxonomie, met rapportageplicht alleen voor grote bedrijven, om administratie te verminderen en het ondernemingsklimaat te verbeteren.