Aantal online aankopen stabiliseert, stijging online besteed bedrag

Nederlandse consumenten hebben in het eerste kwartaal van 2023 ruim € 8,5 miljard online uitgegeven, een groei van 5% t.o.v. Q1 2022. Het aantal aankopen blijft gelijk: net als in 2022 zijn er in het eerste kwartaal van 2023 84 miljoen online aankopen gedaan. Het gemiddeld besteed bedrag per online aankoop is daarmee toegenomen tot € 102. Dit blijkt uit de nieuwste cijfers van de Thuiswinkel Markt Monitor, het onderzoek naar online consumentenbestedingen in Nederland. Het onderzoek wordt door GfK uitgevoerd, in opdracht van Thuiswinkel.org en Retail Insiders en in samenwerking met PostNL, Betaalvereniging Nederland en Currence.

Download de basisversie

Daling aantal online aankopen gestopt

Het is opvallend dat het aantal online aankopen in Q1 2023 gelijk is aan hetzelfde kwartaal vorig jaar. In 2022 was nog sprake van een daling ten opzichte van het jaar ervoor (-5%). Deze daling zet dus niet door in 2023. “Als we terugkijken naar de trend van het aantal aankopen over de afgelopen jaren, dan zien we dat 2021 een piekjaar was voor e-commerce, uiteraard veroorzaakt door de noodgedwongen sluiting van fysieke winkels in dat jaar. De daling in 2022 lag in de lijn der verwachting, want toen waren de winkels grotendeels weer open. In Q1 2023 zien we het aantal online aankopen stabiliseren. Of deze stabilisatie doorzet gaat blijken uit de cijfers later dit jaar”, zegt Marlene ten Ham, directeur bij Thuiswinkel.org.

Grote verschillen producten en diensten

Binnen het aantal aankopen is een duidelijk verschil tussen producten en diensten. Het aantal online gekochte diensten blijft stijgen (+12% t.o.v. Q1 2022), terwijl het aantal online gekochte producten iets daalt (-2% t.o.v. Q1 2022). Deze trend zagen we ook in 2022 (+49% diensten en -10% producten t.o.v. 2021), maar dit jaar zijn de verschillen minder extreem. Ook hier lijkt dus sprake van stabilisatie.

Tussen productcategorieën zien we ook verschillen. Zo is het aantal aankopen in de categorie DIY/Garden in Q1 2023 hard gestegen in vergelijking met het jaar daarvoor (+15%). Dit heeft mogelijk te maken met het vaker zelf oppakken van klussen in huis in plaats van het uitbesteden om zo kosten te besparen.

Een andere opvallende categorie is Food/Nearfood. Waar we de afgelopen jaren een stijging zagen in het aantal online aankopen (in 2022 groeide de categorie met +3% t.o.v. 2021), zien we dit kwartaal voor het eerst een daling (-7% t.o.v. Q1 2022). “We zien dat zowel het aantal online kopers als het aantal online aankopen van Food/Nearfood iets afneemt. Het lijkt erop dat kopers die gewend zijn geraakt aan online boodschappen bestellen dit blijven doen, maar online supermarkten minder nieuwe kopers trekken”, aldus Ten Ham.

Online kopen van tickets en reizen blijft populair

De dienstenbranche blijft groeien. Zo zien we voor zowel het aantal online aankopen als voor het online besteed bedrag een groei voor tickets voor attracties en evenementen (respectievelijk +22% en +25%), pakketreizen (+15% en +24%) en losse vliegtickets en accommodaties (+8% en +22%). Deze trend begon al in 2022. Ten Ham: “Dit kan worden gezien als een corona-effect. Nederlanders zijn niet meer bang dat hun vakantie of evenement wordt afgelast en dat zien we terug in hun keuzes: er wordt online steeds meer uitgegeven aan diensten. Dit zien we in de gehele markt, en heeft ook te maken met prijsstijgingen. Als we 2023 vergelijken met cijfers uit 2019, de tijd voor corona, zien we wel dat diensten nu steeds vaker online worden gekocht. Zo gaat het online aandeel van de totale bestedingen voor diensten van 82% (Q1 2019) naar 88% (Q1 2023), en het aandeel online aankopen van 83% naar 89%.”

Opvallend in de dienstensector dit kwartaal is een daling van het aantal aankopen van en bestedingen aan verzekeringen. Het aantal aankopen daalt met -22% en de online bestedingen met -11%. Uit ander onderzoek bleek dat men eind 2022 vaker koos voor een vrijwillig verhoogd risico, minder aanvullende verzekeringen neemt en vaker een polis afsluit bij een goedkoper label in plaats van bij een hoofdmerk. We zien dat het aandeel online bij het afsluiten van een verzekering wel hoger is – waar in Q1 2022 nog 78% van de verzekeringen online werd afgesloten, is dat dit jaar 79%. “Via vergelijkingssites is het makkelijk om verzekeringen met elkaar te vergelijken en direct af te sluiten. Nederlanders proberen te besparen op hun verzekeringen en online afsluiten biedt hier een uitkomst voor”, aldus Ten Ham.

Bekijk de infographic (NL)

Bekijk de infographic (ENG)

Download de laatste
Thuiswinkel Markt Monitor

Geïnteresseerden kunnen gratis de basisversie van de Thuiswinkel Markt Monitor downloaden. Leden en business partners hebben sinds 2023 gratis en exclusief toegang tot het online dashboard. Heb je vragen, mail naar onderzoek@thuiswinkel.org.

Meld je aan voor het dashboard