E-commercesector staat op kantelpunt

Samen met webwinkels naar een duurzamere e-commercesector – dat vraagt om verregaande samenwerking. Met ketenpartners en concurrenten, maar ook met beleidsmakers en politici. Om deze serieuze stappen verder vorm te geven, organiseerde Thuiswinkel.org op 11 mei 2023 de tweede E-commercepoort in perscentrum Nieuwspoort in Den Haag. Met dit keer als thema: “Duurzaamheidsclaims: écht duurzaam of greenwashing?”

Thuiswinkel.org werkt hard aan het vormgeven van de grote transitie naar duurzame commerce die vraagt om intensieve samenwerking en het aanjagen van het debat. De sector gelooft in de ontwikkeling van een collectieve aanpak en veel ondernemers werken actief mee aan dit plan om de impact op mens en milieu te verkleinen, omdat de planeet daarom vraagt, de politiek hierom vraagt en de consument hier ook in toenemende mate om gaat vragen. We kunnen er niet meer om heen.

Samen een standaard neerzetten voor duurzamer online winkelen

Marlene ten Ham, directeur van Thuiswinkel.org, opende de E-commercepoort met een stevige oproep. Na de jarenlange groei van de e-commercesector staan we nu op een kantelpunt: het is noodzakelijk om te veranderen. De transformatie naar duurzame businessmodellen is een grote en uitdagende opgave en dwingt ons allen tot samenwerking. Met partners in de keten, maar ook met concurrenten. Ten Ham: “De consument vraagt meer om transparantie en eerlijkheid, en steeds meer om de meest duurzame optie. Als sector werken we hard aan verduurzaming en een eenduidige manier van communiceren daarover. Dat is dan ook de reden dat we samen met koplopers in e-commerce en maatschappelijke organisaties een standaard op duurzaamheid in e-commerce ontwikkelen. Het is cruciaal dat we de komende jaren deze transitie op de juiste wijze versnellen, op weg naar een duurzamere toekomst.”

Effectief communiceren over duurzaamheid

Maar wat verwacht de consument dan van webwinkels? En wat doen webwinkels zelf aan communicatie over duurzaamheid. Daarover gaf Sjoukje Goldman een masterclass tijdens de E-commercepoort op basis van uitgebreid onderzoek van de HvA.

Uit het onderzoek onder 800 webwinkels uit 27 Europese landen blijkt dat gemiddeld 36% van de webwinkels communiceert over duurzaamheid en mvo. Van de onderzochte Nederlandse webwinkels communiceerde 50% over duurzaamheid en Duitsland stond met stip op 1 met 70%.

Europese webwinkels stimuleren consumenten een duurzamere keuze te maken door zoekopties te tonen voor duurzame producten (81%), een pagina met duurzaam productaanbod (43%), duurzame productlabels (38%) en een enkeling door het voeren van een volledig duurzaam assortiment (1%).

Webwinkels stimuleren consumenten om duurzamere keuzes te maken door het tonen van duurzame keurmerken (44%), retour/resell tweedehands producten (39%), goede doelen steunen met de aankoop (29%) en CO2-effect van de bezorging (4%).

Acht op de tien consumenten vindt het (zeer) belangrijk dat Nederland verduurzaamt. 19% van de consumenten vindt dat bedrijven goed bezig zijn en meer dan de helft (53%) vindt dat bedrijven (zeer) slecht bezig zijn op het gebied van duurzaamheid. Consumenten staan het meest open voor businessmodellen die gericht zijn op lokaal kopen of regeneratief werken.

Download hier de presentatie van de HvA

Waar ligt welke verantwoordelijkheid?

Het organiseren van het debat zorgt voor een aanscherping van de collectieve aanpak. Dat is de reden dat we ketenpartners, producenten, retailers en vervoerders enerzijds en wetenschappers, beleidsmakers en politici anderzijds bij elkaar brengen. Onderwerp van gesprek was onder andere waar de verantwoordelijkheid voor duurza(a)m(er) kopen ligt. Moet het bedrijfsleven de consument sturen, of moet de consument zelf bewuste keuzes maken? Of moeten we versneld werken aan enkel het bieden van duurzame opties? Belangrijke conclusie is uniformering en werken aan de standaard – waardoor we vanuit criteria duidelijk maken wat we bedoelen met duurzaamheid op het gebied van verpakkingen, CO2-uitstoot, maar ook wat we verstaan onder een duurzaam product? Daar moeten afspraken over gemaakt worden.

De volgende vraag is wie die afspraken en standaarden moet maken. Dat kan de overheid doen met strenge wet- en regelgeving of de sector vanuit eigen initiatief en samenwerkingen. Hierin zijn transparantie en ambitie essentieel. In ieder geval lijkt het een mix te moeten worden tussen wetgeving – die veelal uit Brussel komt – en standaardisering vanuit de sector zelf. Het hebben van toezicht is een vanzelfsprekend onderdeel in dit raamwerk.

De drang tot samenwerking blijkt essentieel en groot. Transparant en open communiceren over de te nemen stappen is daarbij cruciaal. De overheid moet daarbij een stimulerende en faciliterende rol spelen.

Wat is de E-commercepoort?

Thuiswinkel.org organiseerde op 11 mei 2023 de tweede E-commercepoort in perscentrum Nieuwspoort in Den Haag, na een succesvolle editie in november 2022. Een initiatief van de e-commercebelangenvereniging en haar leden om met politici, beleidsmakers en experts stil te staan bij de snelle ontwikkelingen in de e-commercesector en in gesprek te gaan over maatschappelijke en beleidsmatige uitdagingen.

De tweede E-commercepoort stond in het teken van duurzaamheidsclaims en communiceren over duurzaamheid door de sector. Het event kende input van o.a. Sjoukje Goldman en de leden van het panel: Kiki Hagen (Tweede Kamerlid, D66), Roeland Donker (Country Manager NL, Amazon), Ika van de Pas (Directeur Milieu Centraal) en Rob van den Dool (CEO Yumeko).

De derde E-commercepoort vindt plaats op 2 november 2023.

Next steps: Shop Responsible-missie Thuiswinkel.org

Deze E-commercepoort bevestigt weer dat de sector zelf verantwoordelijk is voor een toekomstbestendige e-commercesector en de ambitie heeft om gezamenlijk een vooruitstrevend geluid te laten horen. Voor het einde van het jaar zetten wij in samenspraak met de sector de volgende concrete stappen. Onderdeel daarvan is een online Q&A met de ACM op 15 juni over duurzaamheidsclaims, alsook een nieuw Coalition of Change-diner ter concretisering van de Shop-Responsible missie. Gelijktijdig loopt er onderzoek naar hoe verantwoord online shoppen er in 2030 uit zal zien.

Via diverse initiatieven werken we toe naar een plan namens de sector op het gebied van duurzaam ondernemen dat we tijdens de derde E-commercepoort van 2 november willen overhandigen. Wil je vanuit jouw positie meepraten over de Shop Responsible-missie? Neem contact op met woutervanderlaan@thuiswinkel.org.