Studie: Inbreuk op intellectuele-eigendomsrechten bedreiging voor mkb

Het Bureau voor intellectuele eigendom van de Europese Unie (EUIPO) en de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) publiceerden een studie over de gevolgen van inbreuken op intellectuele-eigendomsrechten voor bedrijven in het mkb. De studie biedt nieuwe inzichten in de gevolgen van namaak en andere soorten inbreuken op intellectuele-eigendomsrechten (IER) voor het mkb.

In het verslag komt naar voren dat mkb-bedrijven die te maken krijgen met inbreuken op hun intellectuele-eigendomsrechten minder kans hebben om de komende 5 jaar te overleven (-34%). Dit geldt met name voor onafhankelijke mkb-bedrijven die geen deel uitmaken van een grote ondernemingsgroep, en voor mkb-bedrijven die te kampen hebben met inbreuken op hun octrooien.

Octrooien zijn IE-rechten die de meest rechtstreekse bescherming voor innovaties bieden. Schendingen van deze IE-rechten zijn daarom een groot gevaar voor het algemene bedrijfsleven, en voor mkb-bedrijven in het bijzonder.

Volgens het meest recente mkb-scorebord heeft 15% van de mkb-bedrijven met geregistreerde intellectuele-eigendomsrechten te maken met inbreuken daarop. Dit percentage is hoger bij mkb-bedrijven met vernieuwende activiteiten (19,4% in het geval van mkb-bedrijven die echte innovaties hebben geïntroduceerd). IER-inbreuken vormen dus met name een probleem voor kleinere bedrijven die innoveren en werkgelegenheid en groei creëren.

Land van herkomst en populaire namaakproducten

In de gepubliceerde studie wordt ook gekeken naar de landen van herkomst van de namaakproducten. Hieruit is gebleken dat China nog veruit de belangrijkste producent van namaak is. China is goed voor 85 % van de in beslag genomen goederen als het gaat om online handel, en voor 51% van de wereldwijd in beslag genomen offline verkochte goederen.

Producenten van namaak richten zich op alle soorten producten van mkb-bedrijven. De meest nagemaakte producten zijn:

• elektrische apparaten en elektronica (30% van de in beslag genomen goederen)
• kleding (18%)
• parfums en cosmetica (10%) 
• speelgoed en spellen (10%)

Veel van deze namaakgoederen zijn bovendien van slechte kwaliteit en vormen een bedreiging voor de gezondheid en de veiligheid van de consument. Ongeveer de helft van de aan de EU-grenzen in beslag genomen namaakproducten, die inbreuk maakten op intellectuele-eigendomsrechten van mkb-bedrijven, was online gekocht.

Bestrijding van IER-inbreuken

Volgens het meest recente mkb-scorebord van EUIPO, dat in september 2022 is gepubliceerd, hebben inbreuken op IE-rechten negatieve gevolgen voor de betrokken mkb-bedrijven, zoals omzetverlies, reputatie- en imagoschade en verlies van hun concurrentievoordeel.

40% van de kleine en middelgrote ondernemingen erkent dat zij niet aan marktbewaking doen om mogelijke inbreuken op hun IE-rechten op te sporen, of dat zij slechts gebruikmaken van incidentele informatie over inbreuken, zoals feedback van klanten of informatie van zakenpartners.

Mkb-Fonds voor subsidie

De overgrote meerderheid van de bedrijven in de EU (99%) zijn mkb-bedrijven die goed zijn voor ongeveer twee derde van de banen. Om hen te ondersteunen heeft EUIPO samen met de Europese Commissie en de nationale en regionale bureaus voor intellectuele eigendom in de EU, een reeks initiatieven op het gebied van IE-rechten gelanceerd, waaronder het Mkb-Fonds. Dit verleent kleine bedrijven subsidies voor het registreren van intellectuele-eigendomsrechten. Meer dan 32.000 mkb-bedrijven in de EU hebben al van het fonds geprofiteerd.

Het Mkb-Fonds 2023 biedt EUIPO ook een IP Scan-handhavingsdienst aan. Deze is gebaseerd op de zogenoemde IP Scan en dient mkb-bedrijven van oriënterend advies over hoe zij kunnen reageren op schendingen van IE-rechten, en vertelt of zij het risico lopen te worden aangeklaagd wegens een inbreuk op IE-rechten van derden.

Deze initiatieven maken deel uit van het bredere actieplan inzake intellectuele eigendom van de Europese Commissie, dat ook gericht is op het bestrijden van namaak en het intensiveren van de handhaving van IE-rechten. Op dit gebied ondersteunt EUIPO de ontwikkeling van een EU-toolbox tegen namaakpraktijken om de samenwerking en de gegevensuitwisseling tussen rechthebbenden, tussenpersonen en overheidsinstanties te verbeteren.

Bedrijven hebben ook gratis toegang tot het IE-handhavingsportaal. Dit EUIPO-instrument helpt bedrijven om voor de handhaving van hun intellectuele-eigendomsrechten in de verschillende EU-lidstaten te zorgen.

De uitvoerend directeur van EUIPO, Christian Archambeau, onderstreept de bevindingen van de studie: "Deze baanbrekende studie bevestigt dat innovatieve mkb-bedrijven meer risico lopen schade te ondervinden door namaak. Oneerlijke en illegale concurrentie door namaak en andere inbreuken op intellectuele-eigendomsrechten ondermijnt de overlevingskansen van mkb-bedrijven, die normaal gesproken de werkgelegenheid en de welvaart van de toekomst creëren. Bedrijven moeten zorg dragen voor de bescherming van hun intellectuele-eigendomsrechten, maar het is ook van essentieel belang om een doeltreffende handhaving te waarborgen en betrouwbare bedrijven in de EU te ondersteunen in de bestrijding van deze plaag.”