Nieuwe klimaatplannen EU: wat gaat de NL e-commercesector hiervan merken?

De Europese Commissie heeft op 14 juli een pakket aan voorstellen gepresenteerd om de gestelde klimaatdoelen te behalen. Dit is een aanscherping van de reeds bestaande klimaatdoelen en ambities om ervoor te zorgen dat de netto CO₂-uitstoot in 2030 met ten minste 55% verminderd is ten opzichte van 1990 en dat Europa tegen 2050 het eerste klimaat neutrale continent gaat worden. Welke impact heeft dit nieuwe ‘Fit for 55’-pakket op de Nederlandse e-commercesector en hoe zorgen we ervoor dat we gezamenlijk deze doelen behalen?

Voorop staat dat de online retailsector al goed op weg is. We zetten allerlei middelen en tools in om ervoor te zorgen dat webwinkels aan de slag kunnen met verduurzamen om de CO₂-reductie te realiseren. Daarnaast zetten we in op (consumenten)bewustzijn; de perceptie is dat de e-commercesector een enorme vervuiler is. Dit komt omdat we letterlijk bij de klant op de stoep staan, we zijn heel zichtbaar. Maar in werkelijkheid hebben webwinkels een klein aandeel in de totale CO₂-uitstoot. Ongeveer 5% van alle bestelbusjes in binnensteden is gerelateerd aan e-commerce. En ook hier zie je dat busjes steeds vaker vervangen worden door cargo-bikes en dat pakketpunten en kluizen een steeds grotere rol krijgen. Als sector zetten we in op verduurzaming, op allerlei gebieden.

Het ‘Fit for 55’-pakket heeft betrekking op het klimaat-, energie-, grondgebruik-, vervoers- en belastingbeleid van de EU. Het klimaat pakket wordt nu in het Europees Parlement en de Raad van Ministers besproken. Het is nog onzeker of alle voorstellen het gaan halen. Vanuit de verschillende landen, maar ook vanuit het Europees Parlement is al met enige scepsis gereageerd. Alhoewel de verantwoordelijke Eurocommissaris Timmermans (klimaat) aangeeft dat het einddoel niet ter discussie staat, is de verwachting dat de uitrol nog even op zich laat wachten.

De belangrijkste take outs van de nieuwe Europese klimaatplannen

Uitbreiding ESR

Sinds 2018 bestaat de verordening inzake de verdeling van de emissiereductie-inspanningen (ESR) waarin streefcijfers worden vastgesteld voor emissiereducties van verschillende sectoren. Deze is nu uitgebreid en gaat waarschijnlijk ook cijfers omvatten voor onder andere wegvervoer, verwarming van gebouwen en afvalverwerking. Dit zijn drie nieuwe categorieën die ook de e-commerce treffen.

Verordening CO₂-emissienormen auto’s en bestelwagens

Daarnaast is specifiek voor bestelwagens de doelstelling verhoogd. Bij de herziening van de CO₂-normen van de EU voor auto's en bestelwagens wordt voorgesteld de bestaande doelstelling voor 2025 te behouden, namelijk een vermindering van 15% van de wagenparkemissies voor auto's. De huidige, nieuwe, doelstelling voor 2030 van wagenparkemissies voor auto's wordt echter verhoogd van 37,5% naar 55%. Voor bestelwagens wordt de doelstelling voor 2030 zelfs opgetrokken van 31% naar 50%. De Europese Commissie wil met deze strengere CO₂-emissienormen voor nieuwe auto's en bestelwagens de overgang naar emissievrije mobiliteit versnellen. Tegen 2035 moeten alle nieuw geregistreerde auto’s en bestelwagens 100% emissievrij zijn, dus geen CO₂ meer uitstoten.

Grensheffing

De Europese Commissie stelt een grensheffing voor geïmporteerde goederen van buiten de EU voor. Nu is het nog zo dat producten van buiten de EU financieel aantrekkelijker zijn, omdat ze aan minder milieueisen hoeven te voldoen. Sectoren die hier hinder van ondervinden, worden daarvoor gecompenseerd. Dat verandert. Onder het ‘Fit for 55’-pakket moet er een CO₂-heffing worden betaald over geïmporteerde goederen om het speelveld gelijk te trekken, het ‘koolstofgrenscorrectiemechanisme’. Het gaat om producten uit sectoren die als energie-intensief worden beschouwd of een hoog risico lopen op koolstoflekkage: staal, ijzer, cement, meststoffen, aluminium en elektriciteit. Het is nog niet duidelijk hoe het regelgevingssysteem, dat koolstofkosten hanteert die gelijkwaardig zijn aan de kosten die anders in het kader van de EU-regeling voor de handel in emissierechten zouden zijn gemaakt, vormgegeven wordt.

Download hier het hele ‘Fit for 55’-pakket (NL)

Al met al een stevig pakket aan voorstellen waar we als sector mee aan de slag moeten. Er wordt al veel gedaan, maar met dit pakket is er dus ook een doelstelling voor de toekomst waar de sector zich op moet voorbereiden. Natuurlijk vergt dit extra inzet en vraagt het om nieuwe ideeën.

Een klimaatagenda namens de e-commerce sector

Het is goed dat er binnen de e-commercesector al veel innovatie is op het gebied van duurzame(re) bezorging; denk aan fietskoeriers die steeds vaker worden ingezet, de omschakeling naar zero-emissie voertuigen en de rol van afhaalpunten en pakketkluizen. Steeds belangrijker wordt het verkrijgen van inzicht in de CO₂-uitstoot die je als webwinkel ‘veroorzaakt’ met het versturen van pakketten en hoe je (samen met je klanten) kunt verduurzamen. Je bent tenslotte zelf, als bedrijf, verantwoordelijk voor die uitstoot. Sinds het ontstaan van de Europese Green Deal is Thuiswinkel.org gestart met de ontwikkeling van Bewust Bezorgd. Dit is de generieke rekenmethode voor CO₂-reductie in de e-commercelogistiek (gebaseerd op Europese normen), waarmee we de e-commercesector helpen met verduurzamen. Én belangrijker, voorbereiden op de toekomst. Je ziet als webwinkel direct wat jouw CO₂-uitstoot is, wat de effecten zijn van het doorvoeren van innovaties of veranderingen en dus welke inspanning er nog nodig is om te voldoen aan de Europese klimaatdoelen.

Al geruime tijd is de e-commercesector groeiende, ook in het afgelopen coronajaar. We zien dat distributiecentra niet meer de benodigde ruimte en capaciteit bieden om alle bestellingen te verwerken. Niet alleen het vergroten van de capaciteit door uitbreiding en/of nieuwbouw van distributiecentra speelt een rol, ook hier worden de nieuwste innovaties toegepast om gebouwen energieneutraal te laten zijn. Denk bijvoorbeeld aan daken die vol worden gelegd met zonnepanelen.

Gelet op de verdere aanscherpingen staat ons nog meer te wachten. Kijkend naar verzendverpakkingen (en de afvalverwerking daarvan) heeft Thuiswinkel.org recentelijk een monitor uitgevoerd waarbij in kaart is gebracht hoe webwinkels nog beter en slimmer duurzaam kunnen verpakken. Investeren in compacter (of niet) omverpakken en herbruikbare verpakkingen levert veel op, we versturen immers nog te veel lucht. De nieuwe handleiding duurzaam verpakken 2021 is hier te downloaden.