Nieuwe wetgeving DSA en DMA: zes aanbevelingen

Op 16 november ging de Tweede Kamer in gesprek over twee belangrijke wetten die de digitale economie beter moeten reguleren. De Digital Services Act (DSA) en de Digital Markets Act (DMA) komen uit Europa en zijn broodnodig. De digitale economie groeit jaarlijks met dubbele cijfers en sinds het coronavirus uitbrak, heeft het digitale leven nog een extra boost gekregen. Beide voorstellen hebben nu ook eindelijk het finale akkoord van de EU-ministers gekregen waardoor het echte debat kan beginnen.

Zowel op nationaal als Europees niveau moeten beide voorstellen door het parlement. Marlene ten Ham, directeur van Thuiswinkel.org, is niet ontevreden over de voorstellen: “Ons leven is steeds meer online georiënteerd en de regels moeten hier uiteraard bij passen. Deze ambitieuze wetten zijn een stap in de goede richting.”

Wet DSA

De DSA staat voor de Digital Services Act en het doel van deze wet is om de Richtlijn inzake elektronische handel uit het jaar 2000 te moderniseren. Belangrijke principes uit de E-commerce Richtlijn blijven hiermee bestaan, zoals ‘het land van oorsprong’-principe. Vanuit de optiek van e-commerce zijn de belangrijkste onderwerpen in de DSA volgens Thuiswinkel.org: directe import, de veiligheid van consumentenproducten en de verantwoordelijkheid van marktplaatsen om ondeugdelijke producten of namaak van hun platform te verwijderen. Daarnaast wil de Europese Commissie nieuwe regels gaan stellen voor alle digitale bemiddelaars die consumenten in contact laten komen met producten, diensten en content en daarmee dus voor de eigenaars van allerlei platformen.

Wet DMA

De DMA staat voor Digital Markets Act en heeft als doel om concurrentiebeperkingen tegen te gaan die ontstaan door het gedrag van bepaalde platformen die als ‘poortwachters’ dienen. Dit zijn grote online platformen met een significante impact op de interne markt, bijvoorbeeld omdat je als verkoper eigenlijk niet kunt verkopen zonder met zo’n poortwachter in zee te gaan.

Zes aanbevelingen voor de nieuwe wetgeving

Thuiswinkel.org heeft zes aanbevelingen voor de DSA en de DMA:

1. Kies voor een toekomstgerichte aanpak.
2. Zorg voor juridische samenhang met andere wetgeving.
3. Handhaaf het land-van-oorsprong-beginsel en pak de juridische versnippering aan.
4. Zorg voor een efficiënte handhaving van de nieuwe wetgeving.
5. De definitie van actieve eindgebruikers moet zo opgesteld worden dat de DMA alleen op de echte poortwachters van toepassing is.
6. Thuiswinkel.org heeft duurzaamheid als strategische topprioriteit voor de sector benoemd maar ziet in de DSA geen ruimte voor duurzaamheidswetgeving. Dit soort wetgeving moet in horizontale instrumenten worden verwerkt en het onderbrengen in de DSA zorgt voor onnodige complexiteit.

Een eerlijk speelveld voor online ondernemers

Er zijn altijd twee waarheden als het aankomt op het maken van nieuwe wetgeving. Als eerste gaat de maatschappelijke ontwikkeling ongestoord door en is een wet op het moment van inwerkingtreding al achterhaald. Ten tweede, en dat is zeker het geval bij grote en complexe regelgeving zoals die hier besproken wordt, is een wet nooit voor iedereen perfect. Elke wet is een tussenweg tussen de duizenden belangen.

Volgens Ten Ham is het uitgangspunt van beide wetten goed maar wel heel ambitieus: “Het is belangrijker om handhaafbare en toekomstbestendige wetgeving te hebben waarop we kunnen doorbouwen dan om in één keer alles te willen regelen. Dat is onrealistisch en gaat leiden tot fouten. Met beide wetsvoorstellen kunnen we leven maar we waarschuwen voor extra ambities.” Denk hierbij aan de discussie rondom het verbod op gepersonaliseerd adverteren. Thuiswinkel.org heeft begrip voor het sentiment, maar de oplossing ligt in het verbeteren van de huidige praktijk, niet in een verbod. Ook is het belangrijk dat de wetten zodanig worden opgesteld dat er geen grijze gebieden ontstaan en de wetgeving alleen die partijen raakt die ook daadwerkelijk onder de regelgeving moeten vallen.
Uiteindelijk hoopt Thuiswinkel.org dat beide wetten bijdragen aan het verstevigen van een eerlijk speelveld voor online ondernemers in Nederland en in Europa.

Meer weten over de regelgeving voor digitale diensten en markten? Lees het bericht van de Rijksoverheid.