Ruimte nodig voor circulair ondernemen, zeggen EZK en PBL terecht

“Voor een succesvolle en soepele transitie naar een circulaire economie is het belangrijk dat ruimtelijk beleid rekening houdt met circulaire bedrijfsactiviteiten”, concludeert het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) in hun studie naar ruimtelijk beleid en de inpassing van een circulaire economie. Thuiswinkel.org onderstreept de conclusie en vraagt de politiek om landelijk regie te pakken om de ruimte en keuzes te maken voor circulaire economie, met inpassing van moderne distributiecentra.

Het PBL concludeert dat een circulaire economie in Nederland voor 2050 tot 40 procent meer ruimte dan de huidige economie vraagt. Zo bestaat er een groeiende behoefte aan bedrijventerreinen voor recycling en (bio)grondstofverwerking, net als binnenstedelijke locaties (hubs) voor reparatie en de deeleconomie. Het PBL ziet een prominente functie voor de logistiek en distributiecentra – de plek waar materialen en producten naartoe worden getransporteerd voor opslag en verwerking om ze vervolgens opnieuw de keten in te brengen. Dit brengt logischerwijs ruimtelijke consequenties met zich mee.

Distributiecentra geschikt voor functiemenging

Thuiswinkel.org ziet dat de toch al schaarse ruimte in Nederland onder druk staat, en daarmee het verzet tegen nieuwe grote distributiecentra groeit. Toch is hier ruimte voor nodig, zo zegt de PBL-studie. Thuiswinkel.org pleit om de nieuwe systemen van recycling, reparatie en opslag van onderdelen en spullen te incorporeren in de al bestaande hyperefficiënte transportstromen van e-commerce. Distributiecentra zijn een essentiële schakel tussen bedrijventerreinen en de ‘buitenwereld’. Deze centrale plek moet zo goed mogelijk worden ingericht en ingezet voor opslag, recycling, reparatie en revisie. Om ruimte te creëren en te behouden voor de circulaire economie, is het cruciaal dat de rijksoverheid de regie pakt en de ruimte reserveert die nodig is voor de economie van morgen. Het is daarom zaak dat het kabinet de juiste stappen zet in het Nationaal Programma Ruimte voor Economie dat dit najaar verschijnt en de Nota Ruimte die het kabinet in 2024 uitwerkt.

EZK pleit voor betere fysieke ruimte om te ondernemen

Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) schetst terecht het beeld dat grootschalige bedrijfsvestigingen aan de basis staan van economische waardeketens. Bedrijven nemen nu 2,6% van de Nederlandse oppervlakte in. “Bedrijven zijn nodig voor productie, optimalisering van goederenstromen en voor het nabij en duurzaam bevoorraden van mensen en bedrijven in dorpen en steden via daartoe geschikte infrastructuur.” Het ministerie schenkt hierbij speciale aandacht aan de urgentie voor een goed werkend MKB: “Een florerend mkb is alleen mogelijk als er ruimte is om te ondernemen. De optelsom van de activiteiten van mkb-ondernemers en hun interactie met de maatschappij stimuleert de innovatiekracht, de verduurzaming en de toekomstbestendigheid van onze economie. De lokale schaal waarop mkb-ondernemers opereren, heeft effect op het door alle mensen kunnen meedoen en profiteren van economische groei.” Minister Adriaansens wil als onderdeel van het Nationaal Programma Ruimte voor Economie een aanpak ontwikkelen die leidt tot een betere benutting van de infrastructuur, ruimte én verduurzaming van bedrijventerreinen. Ook moet dit terugkomen in de dit jaar op te leveren Nota Ruimte.