Thuiswinkel.org oriënteert zich op cao voor e-commerce

In de afgelopen maanden zijn e-commerce en arbeidsvoorwaarden regelmatig onderwerp van gesprek en discussie geweest. Vorige week berichtte ook NRC hierover naar aanleiding van de rechtszaak die FNV heeft aangespannen tegen Picnic (uitspraak 3 december). Wijnand Jongen licht in het onderstaande interview toe waar Thuiswinkel.org achter de schermen mee bezig is op dit gebied.

Waarom treedt Thuiswinkel.org juist nu naar buiten?

“Het afgelopen jaar hebben we van onze leden steeds meer vragen gekregen die gaan over arbeidsomstandigheden, -voorwaarden en -verhoudingen en alles wat daaraan gerelateerd is. Die vragen richten zich ook specifiek op de werkingssfeer van de cao. Veel van onze leden verkeren in onzekerheid over het hoe en wat van waar zij aan moeten voldoen. We vinden de tijd rijp om leden en stakeholders te laten weten dat we de problematiek proberen te doorgronden.”

Onder welke cao vallen webwinkels nu?

“Dat is voor iedere webwinkel weer anders. In het algemeen kun je stellen dat zodra een cao algemeen verbindend is verklaard in een bepaalde sector, deze dan ook geldt voor webwinkels. Sommige leden weten precies hoe het zit, maar anderen hebben geen idee dat ze nu al onder de werkingssfeer van een bepaalde cao vallen. Hierdoor passen zij de cao niet of niet goed toe. Kortom, er is veel onduidelijkheid in de markt en we willen onze leden en de markt graag verder helpen.”

Wat mankeert in het algemeen aan de huidige cao’s?

“Huidige cao’s zijn vaak niet sluitend voor de omstandigheden waar de e-commercemarkt mee te maken heeft. Denk hierbij aan extra betalen voor werken in weekenden en avonduren en aan functies die niet beschreven staan in reguliere cao’s of die niet passen bij de e-commercepraktijk. We snappen dat en hebben begrip voor het feit dat cao’s een lange historie kennen. E-commerce heeft die legacy niet en kent andere behoeften die passen bij een 24/7-economie. Zo is er behoefte aan verregaande flexibiliteit en bijvoorbeeld meer investeren in het opleiden van medewerkers dan nu in bepaalde cao’s wordt gedaan.”

Wat zijn de voordelen van een cao voor webwinkels?

“We zien dat de bedrijven van onze leden groeien en met die groei gaan nieuwe vragen van medewerkers gepaard: binnen welke functie vallen ze, hoe komen ze in aanmerking voor salarisverhoging en wat zijn de opleidingsmogelijkheden? Werknemers en -gevers willen flexibiliteit. Er is een nieuwe generatie werknemers die zelf wil bepalen hoe en waar ze werken. Ze willen goede voorwaarden en daarnaast blijven leren. Een ondernemer kan met een cao tegen medewerkers zeggen: ‘Kijk, dit zijn de afspraken die we in de markt hebben gemaakt’, waarmee je direct zorgt dat de markt niet hoeft te concurreren op arbeidsvoorwaarden.”

“We zien nog altijd een duidelijke krapte in de arbeidsmarkt. Met een cao zorg je voor een gelijk speelveld voor alle ondernemingen en medewerkers. Daarnaast is het een sectorbrede afspraak, die er ook voor zorgt dat eventuele toetreders uit het buitenland moeten voldoen aan dezelfde voorwaarden. Een cao brengt rust.”

Wat heeft Thuiswinkel.org tot nu toe gedaan?

“Al deze vragen hebben ertoe geleid dat we achter de schermen hebben geïnformeerd bij onze leden wat er precies leeft. Er is een informeel werkgroepje opgezet dat al een paar keer bij elkaar is gekomen en met elkaar heeft besproken wat er zoal speelt in de markt, welke vragen er leven en wat de rol van Thuiswinkel.org zou kunnen zijn. Die groep heeft haar bevindingen voorgelegd aan het bestuur van Thuiswinkel.”

Wat kwam daaruit?

“Het advies vanuit het bestuur is dat we ons nu goed moeten oriënteren op de mogelijkheden. Daarbij spelen twee vragen een grote rol: wat is precies het probleem en voor welke leden speelt dat? Vervolgens zijn er vier scenario’s die we kunnen volgen. Kort gezegd zijn dat:

1. Niks doen.
2. Leden helpen met wat we tot nu toe hebben geleerd, dus een klankbord zijn voor onze leden, ze informeren over cao’s en waar nodig ter zijde staan of advies geven.
3. Onze verantwoordelijkheid oppakken door collegabranches te helpen om branchespecifieke cao’s aan te vullen met een e-commerceparagraaf.
4. Een eigen cao opstellen voor de e-commercesector of samen met collegabranches werken aan een nieuwe, eigentijdse cao voor de hele retail.”

“We staan aan het begin van het proces en zijn nog druk in gesprek met stakeholders, leden en het bestuur, en alle opties liggen nog op tafel. Dat het ene scenario meer voeten in de aarde heeft dan een ander scenario, wil niet zeggen dat we niet alle mogelijkheden bestuderen. Op dit moment heeft nog geen enkel scenario de voorkeur. Je moet begrijpen dat dit voor ons een nieuw speelveld is, en het opstellen van een nieuwe cao is vele malen ingewikkelder dan niets doen of leden simpelweg informeren. We zijn nu aan het ontdekken waar wij een bijdrage kunnen leveren.”

Met welke partijen is Thuiswinkel.org in gesprek?

“We spreken hierover met leden, stakeholders en het bestuur, maar staan ook met andere branches in contact. Zo zijn we al door collegabrancheverenigingen benaderd die overwegen om bij de aankomende cao-onderhandelingen meer en beter te willen voorzien in de behoeften van de e-commercesector. Door onze expertise en bijvoorbeeld via de door ons opgestelde functie- en competentieprofielen weten we waar onze markt om vraagt en die kennis delen we graag met andere verenigingen.”

Wanneer verwacht Thuiswinkel.org meer te kunnen melden?

“In de komende maanden gaan we verder gesprekken voeren met iedereen die hiermee te maken heeft, zoals leden, stakeholders, bestuur en andere verenigingen. We houden onze leden in ieder geval via nieuwsbrieven en commissievergaderingen op de hoogte. We verwachten begin volgend jaar meer duidelijkheid te hebben.”