Veilige producten kopen via platforms

Vandaag is bol.com onderwerp van gesprek bij het televisieprogramma Radar. Radar kon zonder ingrijpen van het platform levensgevaarlijk kinderspeelgoed verkopen aan consumenten. “Wij vinden het goed dat er onderzoek wordt gedaan, want in Europa en in Nederland moeten consumenten kunnen rekenen op de verkoop van veilige producten”, zegt Marlene ten Ham, directeur bij Thuiswinkel.org.

Platforms werken met kwaliteitsteams

“Tegelijkertijd zien we dat platformen hun verantwoordelijkheid nemen en veel aandacht en tijd stoppen in het veilig houden van het productaanbod. Zij zijn er ook bij gebaat om een veilig productaanbod te hebben. Zogenaamde kwaliteitsteams halen producten zo snel mogelijk offline zodra ze weten dat ze (mogelijk) onveilig zijn. Hier moet nog meer aandacht voor komen, want consumenten moeten ervan uit kunnen gaan dat de producten die ze via een platform kopen zijn goedgekeurd in Europa en Nederland”, zegt Ten Ham.

De verantwoordelijkheid ligt uiteindelijk bij de verkoper en niet bij het platform. Wel moeten platformen maatregelen nemen om de verkoop van onveilige producten tegen te gaan en direct actie ondernemen als zij weet hebben van een ondeugdelijk over verboden product.

Hoe zat het ook alweer?

Thuiswinkel.org staat volledig achter het doel van de Europese Commissie om een hoog niveau van productveiligheid in de hele EU te handhaven. Consumentenvertrouwen is een topprioriteit voor de detailhandel en om dit vertrouwen veilig te stellen, is productveiligheid cruciaal. Doeltreffende EU-productwetgeving, eerlijke en effectieve handhaving moeten ervoor zorgen dat alleen veilige producten de EU-markt betreden en worden verkocht.

De Digital Service Act (DSA) gaat zorgen voor een uitbreiding van de verplichtingen van online platformen/marktplaatsen om onveilige en andere non-conforme producten tegen te gaan. Ook de richtlijn algemene productveiligheid wordt herzien en zal moeten zorgen voor effectievere handhaving op het gebied van de verkoop van onveilige producten.

Platform is geen verkoper

Een platform is geen verkoper en daardoor in principe niet aansprakelijk voor onveilige of namaakproducten die op zijn platform worden verkocht. Dit kan anders zijn als het platform op de hoogte is van de onveilige of namaakartikelen of als het platform niet duidelijk maakt wie de verkoper is. Dan kan een platform wel aansprakelijk zijn voor het verkochte product.

Platformen moeten en willen hun verantwoordelijkheid nemen om verkopers op het platform en klanten te beschermen tegen de verkoop van onveilige producten en namaakartikelen. Het is echter vrijwel onmogelijk om alle producten die dagelijks online worden aangeboden actief te monitoren. Daarnaast is het identificeren van gevaarlijke, non-conforme en namaakproducten niet altijd eenvoudig. CE-markeringen worden bijvoorbeeld onterecht door malafide handelaren op producten aangebracht.

Het platform heeft wel de plicht om maatregelen te nemen tegen de verkoop van onveilige en namaakartikelen. Bijvoorbeeld door de verkopers op zijn platform te kennen en bekende onveilige producten te weren van zijn platform. Ook moeten platformen een gedegen notice and takedown-procedure hebben voor onveilige producten.

Wetgeving in de maak

Het is van groot belang om consumenten te beschermen tegen namaak en onveilige producten. Het aanbod van illegale (onveilige, namaak en andere non-conforme) goederen van binnen en buiten de EU is helaas een groot probleem. Op dit moment zijn er dan ook meerdere wetsvoorstellen die het probleem van onveilige en namaakartikelen proberen op te lossen, bijvoorbeeld de Digital Service Act en de General Product Safety regulation. Thuiswinkel.org verwelkomt beide voorstellen en we onderschrijven de noodzaak om regulering aan te passen aan dit nieuwe digitale tijdperk.