Winkelen, afhalen of thuisbezorgen: alles kan duurzaam

Consumenten bewegen zich op verschillende manieren om producten te kopen: ze winkelen fysiek en online, halen aankopen op en laten ze thuis bezorgen. Het aantal online bestellingen is het afgelopen jaar sterk gestegen. Welk effect hebben de verschillende manieren van aankopen doen op het milieu en wat kun je zelf doen? Onderstaand artikel is onderdeel van de campagne 'Mobiliteit' van Mediaplanet. 

In 2019 zijn de Hogeschool van Amsterdam en TNO een onderzoek gestart naar de mobiliteitseffecten van online winkelen. Uit de resultaten blijkt dat je als consument zelf veel invloed kunt uitoefenen op de mate van duurzaamheid bij het doen van aankopen. Lopend of met de fiets naar een afhaalpunt of winkel gaan, is de meest duurzame keuze. De auto pakken om maar één pakket of boodschap op te halen is verreweg de slechtste keuze. Online bestellen en thuis laten bezorgen, is dan een veel betere optie.

CO₂-uitstoot van winkelen, afhalen of thuisbezorgen

Via een enquête, afgenomen bij 4.468 Nederlandse consumenten in december 2019 en januari 2020 (pre-corona), is de CO₂-uitstoot van het online en fysieke aankoopgedrag geanalyseerd.

De auto is het meest gebruikte vervoermiddel in Nederland voor het doen van dagelijkse (49%), niet-dagelijkse (55%) en grote (72%) aankopen. In de afgelopen 13 jaar is de bezoekfrequentie aan winkelgebieden voor dagelijkse aankopen nauwelijks veranderd. Voor niet-dagelijkse en grote aankopen is daarentegen sprake van een aanzienlijke daling in de bezoekfrequentie van winkelgebieden.

De analyse laat zien dat winkelen, afhalen of thuisbezorgen allemaal goede keuzes kunnen zijn. In hoeverre een aankoop duurzamer is, hangt af van verschillende factoren: het vervoersmiddel waarmee de consument naar het afhaalpunt of de winkel gaat, de afstand die wordt afgelegd en de mate waarin de consument de rit combineert met andere aankopen. Een slechte keuze is om voor één aankoop of het ophalen van één online bestelling met de auto naar een fysieke winkel te gaan. Dit veroorzaakt gemiddeld genomen ruim drie keer zoveel CO₂-uitstoot als het thuis laten bezorgen van een online bestelling. Met de voet of fiets een product ophalen bij een winkel of afhaalpunt is vanuit milieuoogpunt de beste optie.

Slechts 12% van de consumenten denkt dat next-day levering een duurzame optie is. Dit onderzoek laat zien dat consumenten zelf veel kunnen doen om duurzamer te winkelen, met name door lopend of met de fiets naar de winkel of het afhaalpunt te gaan.

Bewust Bezorgd

De rekentool Bewust Bezorgd helpt de bezorging van pakketten bij de consument duurzamer in te richten. De tool is ontwikkeld door Thuiswinkel.org samen met Connekt en Topsector Logistiek met een unieke samenwerking tussen grote online winkels en vervoerders. Webwinkels die gebruik maken van de rekentool kunnen berekenen hoeveel CO₂-uitstoot het versturen van een pakketje met zich meebrengt en aan consumenten laten zien welke bezorgoptie het meest duurzaam is. Dit doen ze door het logo van Bewust Bezorgd te tonen in de check-out.

Duurzame keuzes maken

Het onderzoek toont aan dat het gunstig is om afhaalpunten en winkels zo dicht mogelijk bij woonlocaties te hebben, zodat ze gemakkelijk te voet of met de fiets bereikbaar zijn. Thuisbezorgen is eveneens een goede manier om producten in huis te krijgen, zeker als het alternatief is om met de auto op en neer te rijden voor een aankoop.