Richtlijn ACM: Reclame door influencers

Als een influencer een vorm van vergoeding ontvangt voor een aanbeveling is sprake van reclame. Het moet duidelijk zijn voor consumenten wanneer de influencer reclame maakt. Anders worden consumenten misleid. Misleiding is verboden volgens de consumentenregels. Zowel de influencer als het bedrijf dat een influencer inschakelt moeten zich aan die regels houden.

Bron: ACM

Een influencer is een natuurlijk of virtueel persoon die veel volgers heeft op social media. Daar deelt de influencer inhoud, zoals video’s, foto’s en berichten. Of is hij op andere manieren actief, zoals via likes, tweets of tags. In hun online inhoud bevelen influencers producten of bedrijven manier aan. Ze delen bijvoorbeeld een kortingscode of link met hun volgers, of liken, taggen of tweeten over een bepaald bedrijf.

Als de influencer iets aanprijst krijgen de volgers daar een positief beeld van. Ze kopen het dan waarschijnlijk sneller. Daardoor heeft de influencer invloed op een bepaalde doelgroep en op hun koopgedrag. We noemen deze vorm van reclame influencermarketing.

Consumenten kunnen soms lastig zien wanneer er sprake is van reclame

Influencers wisselen hun commerciële aanprijzingen af met niet-commerciële berichten. Consumenten herkennen daardoor soms lastig wanneer sprake is van reclame. Van reclame is sprake als een influencer een vorm van een vergoeding ontvangt voor een aanbeveling. Het gaat niet alleen om een vergoeding in de vorm van geld. Er is ook sprake van een vergoeding als de influencer iets anders van het bedrijf krijgt. Bijvoorbeeld een korting, partnerschapsregeling, affiliated links, gratis producten, reizen of een uitnodiging voor een evenement. Het maakt niet uit of er een overeenkomst is tussen de influencer en het bedrijf. Ook zonder overeenkomst kan sprake zijn van reclame.

Reclame moet als zodanig herkenbaar zijn. Consumenten moeten dus weten dat sprake is van een commerciële boodschap. Ze mogen niet worden misleid of ongepast worden beïnvloed om iets te kopen. Hier is de influencer zelf voor verantwoordelijk, maar ook het bedrijf dat een influencer inschakelt. Bij misleiding is er sprake van een oneerlijke handelspraktijk. Oneerlijke handelspraktijken zijn verboden volgens de consumentenregels. Hier houdt de ACM toezicht op.

Voor influencers gelden naast de consumentenregels ook de regels voor video-uploaders. Daarop houdt het Commissariaat voor de Media toezicht.

Wat moet wel?

• Consumenten moeten duidelijk door de inhoud, beelden of geluiden begrijpen dat er reclame wordt gemaakt.
• Zorg dat een door jou ingeschakelde influencer consumenten niet misleidt, ongepast beïnvloedt of zich op andere wijze schuldig maakt aan een oneerlijke handelspraktijk.

Wat mag niet?

• Influencers mogen geen reclame maken als ze niet duidelijk maken dat het om reclame gaat. Het moet voor consumenten direct zichtbaar zijn dat sprake is van reclame. En het moet duidelijk zijn waarvoor de influencer reclame maakt.
• Plaats in een bericht niet alleen maar een tag naar het bedrijf. Dat maakt onvoldoende duidelijk dat het om reclame gaat.

Tips

• Zorg dat de doelgroep van de reclame begrijpt dat er reclame wordt gemaakt. Pas je dus aan bij een speciale doelgroep zoals kinderen.
• Controleer of influencers waarmee je samenwerkt zich aan de regels houden. Spreek hen hierop aan als dit niet zo is. En werk niet met influencers samen die zich niet aan de regels houden.

Voorbeeld: Niet duidelijk dat in video reclame wordt gemaakt

Een bedrijf schakelt een influencer in om een product aan te prijzen. De influencer laat in een video meerdere keren het product zien. Ze geeft daarbij steeds aan dat het een geweldig product is. Maar uit de video blijkt niet duidelijk dat er sprake is van reclame of sponsoring. Dit is misleidend en mag niet.