Hoe staat het ervoor met de Europese duurzaamheidswetsvoorstellen?

Er komt op het gebied van duurzaamheid en circulariteit veel nieuwe wet- en regelgeving aan vanuit Europa. In het Europese Actieplan Circulaire Economie staan diverse initiatieven die de komende jaren van kracht zullen gaan, zowel Europees als nationaal. De inhoud staat nog niet vast, wel is het zeker dat online ondernemers voor nieuwe verplichtingen komen te staan. Lees hieronder wat de aankomende wetgeving inhoudt, hoe ver het proces is en wat het gaat betekenen voor de online ondernemer.

Ecodesign for sustainable products

Producenten worden wettelijk aangesproken op hoe zij hun producten ontwerpen, en of die tenminste repareerbaar zijn en met circulaire materialen of herbruikbare grondstoffen zijn geproduceerd. Zij moeten voldoen aan de Ecodesign-Richtlijn (uit 2009) die vanaf 2022 herzien wordt in de Ecodesign for Sustainable Products Regulation (ESPR). Ook volgt uit de nieuwe wetgeving de introductie van een digitaal productpaspoort en een verbod op onverkochte producten. Op dit moment is de herziening nog in onderhandeling in Europa, de verwachting is een akkoord in 2024.

De aanvullende bepalingen gaan gefaseerd in. Voor de online ondernemer betekent dit dat ze gestimuleerd worden om producten meer duurzaam te ontwerpen, het vernietigen van onverkochte producten te stoppen en transparantie over de producten te creëren via digitale productpaspoorten. De ondernemer zal een digitaal productpaspoort moeten hanteren, waarin de consument kan lezen uit welke grondstoffen het product bestaat, welke reparatiemogelijkheden er zijn en hoe het product hergebruikt kan worden. Thuiswinkel.org let erop dat duurzaam productontwerp wel lucratief dient te zijn voor de ondernemer en dat er ook aanvullende stimulatie moet zijn om duurzame consumptie de standaard te maken.

Verpakkingenverordening

De Europese Commissie gaat de regels over verpakkingsafval en verpakkingsmateriaal herzien. Het doel van de herziening is dat verpakkingen langer meegaan, om zo te komen tot een circulaire economie van verpakkingen en de hoeveelheid verpakkingsmateriaal te verminderen. Op dit moment is het nog een Europees wetsvoorstel en is de laatste fase van de onderhandelingen (triloog) van start gegaan. De verwachting is een akkoord in Brussel in 2024, waarna het 12 maanden duurt voordat deze via nationale wetgeving geïmplementeerd moet zijn. Voor online ondernemers zal het betekenen dat ze gerecyclede verpakkingsmaterialen moeten gebruiken, te grote verpakkingen moeten voorkomen en zo nodig het ontwerp van verpakkingen moeten aanpassen. Verder betekent het een harmonisatie van symbolen voor bijvoorbeeld recycling op verpakkingen in heel Europa. Let op dat het ook niet is toegestaan verpakkingen te gebruiken met onnodige opvulmaterialen en overbodige ruimte, zoals dubbele wanden of dubbele bodems om een groter productvolume te simuleren. Voor herbruikbare verpakkingen staat een doelstelling van 10% in 2030. Lees hier wat de wetgeving nog meer behelst.

Right to repair

Right to Repair beoogt reparatie makkelijker te maken dan het vervangen van apparaten, met als doel dat consumenten sneller kiezen voor reparatie van hun kapotte goederen in plaats van nieuwe te kopen. Op dit moment is het nog een Europees wetsvoorstel en is de laatste fase van de onderhandelingen (triloog) van start gegaan. De verwachting is dat er in 2024 een akkoord wordt bereikt in Brussel, waarna het 12 maanden duurt voordat deze via nationale wetgeving geïmplementeerd moet zijn. Voor de ondernemer betekent Right to Repair een verplichting om reparatie aan te bieden binnen de garantietermijn, behalve op het moment dat het duurder is dan vervanging. In praktijk zien we gelukkig al dat ondernemers vaak eerst reparatie aanbieden. Wel biedt de wetgeving voor ondernemers mogelijk nieuwe obstakels met het verlengen van de garantietermijn, omdat Nederland nu al de ruimste interpretatie in Europa hanteert. Meer over onze positie op Right to Repair vind je hier.

Empowering the Consumer in the Green transition

Via Empowering the Consumer in The Green Transition, een ander Europees wetsvoorstel, beoogt de Europese Commissie om de positie van de consument te versterken. Zo wordt de consument gestimuleerd weloverwogen aankoopbeslissingen te nemen door hen te voorzien van betrouwbare productinformatie op het gebied van duurzaamheid, mogelijkheden tot reparatie en de beschikbaarheid van software-updates. Op dit moment is het nog een Europees wetsvoorstel, maar ook hier is de triloogfase al van start gegaan. De verwachting is dat er in Brussel in de eerste helft van 2024 een akkoord zal worden bereikt, waarna het 18 maanden duurt voordat deze via nationale wetgeving geïmplementeerd moet zijn. Voor de online ondernemer betekent dit dat generieke claims zoals “eco”, "duurzaam", "groen" of "klimaatneutraal" niet meer zijn toegestaan. Verder bepaalt het voorstel dat webwinkels informatie verstrekken over de garantietermijnen, de repareerbaarheid van producten en eventuele software-updates. Ook claims over het hele product zijn verboden, wanneer het slechts over een bepaald aspect van het product gaat. Benieuwd hoe e-commerce naar dit voorstel kijkt? Lees het hier.

Green Claims

Het Europese wetsvoorstel Green Claims verplicht de online ondernemer tot het onderbouwen van duurzaamheidsclaims en stelt eisen aan de beschikbare informatie over het product. Door duidelijkere kaders wat betreft duurzaamheidsclaims kan gemakkelijker worden opgetreden tegen misleidende claims en greenwashing. Betrouwbare milieu-informatie zorgt ervoor dat consumenten een daadwerkelijk duurzame beslissing kunnen nemen. Op dit moment is het nog een Europees wetsvoorstel. De verwachting is een akkoord in Brussel in 2024, waarna het 18 maanden duurt voordat deze via nationale wetgeving geïmplementeerd moet zijn. Het voorstel betekent voor online ondernemers dat alle communicatie over de duurzaamheid van hun product specifiek, betrouwbaar en onderbouwd moet zijn. Retailers dienen alleen duurzaamheidsclaims te doen die zijn onderbouwd met een goedgekeurde methode die voldoet aan specifieke criteria. Nederlandse invulling van dit wetsvoorstel door de ACM staat in de Leidraad Duurzaamheidsclaims. Lees hier om te weten hoe Thuiswinkel.org naar deze nieuwe wetgeving kijkt en hoe je juist communiceert.

Corporate Sustainable Reporting Directive

De CSRD (Corporate Sustainable Reporting Directive) verplicht bedrijven tot een duurzaamheidsverslaglegging, naast hun financiële rapportage. Organisaties moeten transparant zijn over hun impact over mens en milieu. De wetgeving moet organisaties aansporen om ketenverantwoordelijkheid te nemen, milieurisico’s te beperken en goede arbeidsomstandigheden te borgen. Deze wetgeving gaat gefaseerd in en start met grote bedrijven die voldoen aan twee van de drie volgende eisen: meer dan 250 werknemers, meer dan 50 miljoen euro omzet per jaar en meer dan 25 miljoen euro op de balans. De bedrijven dienen te rapporteren over boekjaar 2023. Voor het mkb gaat de CSRD-wetgeving gelden vanaf 2026, over boekjaar 2025. Thuiswinkel biedt praktische ondersteuning voor leden die moeten voldoen aan de CSRD-wetgeving. Wil je samen aan de slag op CSRD? Lees er hier meer over.