Wijzigingen voor online alcoholverkoop vanaf 1 juli

In december 2020 hebben de Tweede en de Eerste Kamer ingestemd met het wetsvoorstel tot de wijziging van de Drank- en Horecawet. De verwachting is dat de belangrijkste wijzingen op 1 juli 2021 in werking zullen treden. De naam van de Drank- en Horecawet zal met ingang van die datum veranderen in "Alcoholwet". Hieronder lees je welke impact de verandering heeft op webwinkels die alcohol verkopen.

In het kort

1. Leeftijdscontrole bij aankoop via een actieve handeling van de koper (leeftijd aanvinken of geboortedatum doorgeven)
2. Melden dat er bij aflevering ook op leeftijd gecontroleerd wordt
3. Als verkoper moet je beschikken over een document met ‘geborgde werkwijze’.
4. Sterk alcoholische dranken mogen alleen nog online verkocht worden door slijtersbedrijven.
5. Er komt een verbod op een bepaald soort prijsacties.

Verkoop op afstand: leeftijdsverificatiesysteem bij aankoopmoment

Een belangrijk onderdeel van de wijzigingswet is de verplichte controle van de leeftijdsgrens bij de bestelling door de verkoper. Die controle moet via een leeftijdsverificatiesysteem dat moet bestaan uit een leeftijdsvraag die bij iedere aankoop en vóór afronding van het aankoopproces gesteld en beantwoord moet worden.

Voor het beantwoorden van deze leeftijdsvraag moet de koper bij de aankoop actief een handeling verrichten, zoals het aanvinken van zijn leeftijd of het doorgeven van zijn geboortedatum. Hierdoor wordt de koper zich ervan bewust gemaakt dat hij een leeftijdsgebonden product aanschaft en dus meerderjarig moet zijn. Daarnaast moet je bij iedere aankoop op afstand melden dat óók bij de aflevering van de drank de leeftijd van de ontvanger wordt gecontroleerd.

Op termijn wordt het leeftijdsverificatiesysteem vervangen door een systeem waarmee de verkoper op een betrouwbare en eenduidige wijze de leeftijd van de koper kan verifiëren. Wanneer er zo’n systeem is, zullen de eisen daarvoor met een redelijke overgangstermijn in werking treden. Komend half jaar zal het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport nader onderzoek doen naar bruikbare leeftijdsverificatiesystemen voor de verkoop van alcohol op afstand.

Verkoop op afstand: geborgde werkwijze

Vanwege de risico's van alcoholhoudende drank voor jongeren moeten alle betrokken ketenpartners weten dat er een leeftijdsgebonden product wordt verhandeld waarbij de leeftijd van de koper bij aflevering gecontroleerd moet worden. Daarom moet iedere verkoper van alcoholhoudende drank een geborgde werkwijze (document) hebben. Die borgt dat de alcoholhoudende drank slechts wordt afgeleverd op het door de koper opgegeven adres of bij een distributiepunt en dat de leeftijd van de persoon aan wie alcohol wordt afgeleverd, wordt vastgesteld aan de hand van een geldig identificatiebewijs.

De verkoper is verantwoordelijk voor vaststelling van de leeftijd, ook als een derde (een bezorgdienst) de drank aflevert. Het is aan de verkoper om hierover met zijn ketenpartijen(zoals bezorgdiensten) afspraken te maken en deze vast te leggen in zijn geborgde werkwijze. Als de afspraken tussen verkopers en hun ketenpartijen onvoldoende effectief blijken, dan kan in het Alcoholbesluit een verbod voor ketenpartijen worden opgenomen om in strijd met de geborgde werkwijze van de verkoper te handelen bij het vervoeren en afleveren van de alcoholhoudende drank.

Het CBL heeft een voorbeeld gemaakt van zo'n geborgde werkwijze. Dat document vind je onder aan deze pagina: https://www.cbl.nl/onderwerpen/verkoop-van-alcohol/ 

Als verkoper ben je vrij om een eigen geborgde werkwijze op te stellen. In de werkwijze moet staan:

• hoe je de leeftijdsgrens bewaakt bij iedere overdracht van de alcoholhoudende drank tussen verschillende ketenpartijen van verzending tot en met aflevering;
• op welke manier je ervoor zorgt dat de alcoholhoudende drank alleen wordt afgeleverd aan meerderjarigen en op het adres van de geadresseerde of bij een distributiepunt;
• hoe je ervoor zorgt dat de actuele geborgde werkwijze bekend en inzichtelijk is voor diegenen die werkzaam zijn onder jouw verantwoordelijkheid;
• en op welke wijze je ten minste eens per jaar een onderzoek uitvoert naar de uitvoering van de geborgde werkwijze en de voor jou geldende verplichtingen en eventueel geconstateerde tekortkomingen corrigeert.

Verder moet je ervoor zorgen dat de geborgde werkwijze op elk moment actueel en opvraagbaar is voor controle. De NVWA zal er onder meer op toezien dat een verkoper op afstand geen alcoholhoudende drank aanbiedt of verstrekt indien hij geen leeftijdsverificatiesysteem hanteert dat aan de eisen voldoet of indien hij niet beschikt over een geborgde werkwijze of deze niet toepast. De NVWA zal optreden als er sprake is van een overtreding. Uiterlijk 1 juni zal de NVWA het 1821016-217785-VGP interventiebeleid publiceren en plaatsen op haar website.

Splitsing online supermarkt en online slijterij

Daarnaast zegt de wijzigingswet dat je bij het op afstand verkopen van sterke drank in de rechtmatige uitoefening van het slijtersbedrijf geen andere bedrijfsactiviteiten mag uitoefenen die niet bij een slijtersbedrijf horen. Daarmee komt er een gelijk speelveld voor fysieke en online slijtersbedrijven: online slijters zullen geen andere producten meer mogen aanbieden dan die in fysieke slijterijen mogen worden aangeboden.

Deze wijziging zal voornamelijk gevolgen hebben voor de supermarkten op wier websites momenteel met één bestelling zowel levensmiddelen, als sterk alcoholhoudende drank gekocht kunnen worden. De wetgever vindt het van belang dat de aankoop van sterke drank bewust plaatsvindt. Daarom heeft zij geregeld dat het aanbieden en verstrekken van sterke drank slechts gepaard kan gaan met aan het slijtersbedrijf gerelateerde bedrijfsactiviteiten.

Verbod op prijsacties

Eén van de belangrijkste maatregelen is een verbod op bepaalde prijsacties met alcoholhoudende drank voor gebruik elders dan ter plaatse. De wetgever wil met deze maatregel voorkomen dat consumenten zich door prijsacties laten verleiden om meer alcohol te kopen dan zij van plan waren. Het zal voor zowel fysieke als online verkooppunten niet langer toegestaan zijn om alcoholhoudende drank aan te bieden of te verstrekken waarbij de indruk wordt gewekt dat er meer dan 25% korting wordt gegeven op de prijs die gewoonlijk wordt gevraagd.

Dit verbod geldt ongeacht de looptijd van de acties. Ook maakt het voor dit verbod niet uit of het desbetreffende verkooppunt deze prijs gewoonlijk hanteert. Zo zal ook het vergelijken met de adviesprijs of met de prijs in een ander verkooppunt verboden zijn, indien het verschil in prijs meer dan 25% bedraagt.

Als de consument niet geïnformeerd wordt over het precieze prijsvoordeel, zal het niet langer toegestaan zijn om gedurende maximaal een kalendermaand meer dan 25% korting te geven op de prijs die in het betreffende verkooppunt gewoonlijk wordt gerekend. Als daarvoor aanleiding is, zal de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) de prijsontwikkeling van een product monitoren. Hierbij zal de NVWA de reguliere prijs van het specifieke product als uitgangspunt nemen; bijvoorbeeld een fles van 1 liter als deze gebruikelijk onderdeel is van het assortiment. Indien de actie bestaat uit het aanbieden of verstrekken van een extra groot volume, mag dat extra volume niet meer dan 25% bedragen.

Ook de waarde van premiums of cadeaus die bij alcoholhoudende drank worden gegeven, zullen worden meegerekend om te bepalen of er sprake is van meer dan 25% korting. Dit verbod op prijsacties geldt ook voor restantverkopen. De NVWA zal optreden als er sprake is van een overtreding. Uiterlijk 1 juni zal de NVWA het interventiebeleid publiceren op haar website.

Volg deze e-learning van Ministerie VWS

* Onder verkoop op afstand wordt verstaan: het aanbieden en verstrekken van alcoholhoudende dranken via bijvoorbeeld internet of telefoon, met aflevering van de alcoholhoudende drank op het door de koper aangegeven adres of bij een distributiepunt, waarbij zowel de verkoper op afstand van alcoholhoudende drank als de koper beiden in Nederland zijn gevestigd.